ENERGYGARDEN NL – Advies, presentaties, H2-clinics en projectmanagement

24 april 202324 april 2023

DNV Talks Energy

In april vierde DNV de officieel opening van haar intrek in het nieuwe pand Plus Ultra op de Zernike Campus in Groningen met een week vol activiteiten. Waaronder een symposium op EnTranCe (aan de overkant van de straat zo ongeveer) op donderdag en een open dag op vrijdag onder de titel Hydrogen Experience day. De bezoekers kregen veel meer dan ‘alleen’ waterstof te zien, wel duidelijk is dat de focus van DNV, advies en certificering, aan het verschuiven is richting de waterstof.

View Slideshow

Al in 2014 werd bij DNV nagedacht over een nieuwe lokatie, en door allerlei redenen (ook corona) heeft het een flinke tijd geduurd. Maar nu het het bedrijf haar intrek genomen in het bedrijvenverzamelgebouw Plus Ultra. Samen met TNO. En er is nog ruimte genoeg voor 5-8 bedrijven. Een plek op de Campus in Groningen, met volop bedrijvigheid en veel studenten in de omgeving. Aan de achterkant van het gebouw is sociaal voor DNV een hele vleugel bijgebouwd waar de grotere experimenten kunnen plaatsvinden. En er is een eigen (omheind) plein, handig voor aanvoer van materieel, gasflessen e.d. Voor de open dag bleek het een perfecte ontmoetingsplek voor lunch en elkaar ontmoeten. We hadden geluk met het weer.

Hiermee is het oude ‘lab’ aan het Hoendiep definitief verlaten. Het lab, waar ik mijn carrière in de energie ben begonnen. Op 19 januari van dit jaar was ik er voor het laatst. De grote hal was al bijna leeg. Inmiddels zijn alle opstellingen naar de nieuwe lokatie verhuisd.

20 april 202320 april 2023

Smallingerland in Groningen

Een team collega’s van de gemeente Smallingerland, werkzaam bij programma’s en projecten, ging op reis… Op 20 april kwamen ze voor hun teamactiviteit langs in Groningen. Eerst bij de gemeente Groningen, daarna naar de campus, de tweede helft van de middag.

In het Energy Academy Gebouw had ik het genoegen om een H2 clinic voor ze te organiseren. Maar eerst kregen ze een rondleiding van Erik Kuit, operationeel technicus van (o.a.) dit duurzame pand. Naar het hoge balkon, in de grote hal en wintertuin. En ook in het labyrint, het gangenstelsel onder het gebouw waar koude buitenlucht doorheen beweegt en alvast een beetje opwarmt (of in de zomer koelt) voordat het gebouw in gaat. Door natuurlijke trek via de ‘zonneschoorsteen’ verlaat de lucht het gebouw dan weer.

Daarna verder met de waterstof Clinic: zelf waterstof maken, gelardeerd met weetjes en feiten. Volop vraag en antwoord. Vol enthousiasme gingen de groepjes aan de slag. En het resultaat was er: allemaal hebben ze vandaag waterstof gemaakt. Als afsluiting de inmiddels al vaak uitgevoerde HyQuiz.

View Slideshow

Klik op de foto’s voor grotere exemplaren

Van de rondleiding kreeg ik zelf vorige week kreeg ik zelf al een voorproefje met collega Frank.

12 april 202320 april 2023

Rondleiding EAE

Als voorbereiding op een rondleiding volgende week kreeg ik vandaag een bijna ‘prive’ rondleiding van Erik Kuit, operationeel technicus van onder andere het Energy Academy Europe gebouw op de Groninger campus. Bij de bouw het meest duurzame onderwijs gebouw van Nederland.

Naar het hoge balkon, in de grote hal en wintertuin. En ook in het labyrint, het gangenstelsel onder het gebouw waar koude buitenlucht doorheen beweegt en alvast een beetje opwarmt (of in de zomer koelt) voordat het gebouw in gaat. Door natuurlijke trek via de ‘zonneschoorsteen’ verlaat de lucht het gebouw dan weer. Filmpje.

Met veel passie vertelde Erik over allerlei duurzame onderdelen en slimme dingen in het gebouw. Door goed mee te denken met de onderzoekers in het gebouw kan hij met zijn kennis en ervaring ervoor zorgen dat er de juiste warmte -of juist koude- omstandigheden zijn, passend bij de verschillende ruimten, soort onderzoek of experiment.

View Slideshow

31 maart 202331 maart 2023

Glas uit Franeker

Afgelopen woensdag was ik met collega Tjerk op bezoek bij het bedrijf D&O glas in Franeker. Een bedrijf dat gespecialiseerd is in bijzonder glas. D&O is gestart in 1999. De directie bestaat uit Roland en Sebastiaan Douma, broers met lange ervaring op glasgebied. Zij hechten waarde aan kwaliteit en houden van aanpakken en oplossen. Ondernemers met een no-nonsense manier van werken.

Via project Groene Waterstof Booster kwamen we in contact. De broers verkennen de mogelijkheden om het bedrijf te verduurzamen. Een onderdeel daarvan is het energiegebruik. Met de 400 PV panelen kan het bedrijf prima in eigen stroom voorzien en blijft er ook nog wat over. En er is nog meer ruimte (net nieuw perceel bij het bedrijf getrokken) voor additionele PV. De grootste energiepost is nu het verbruik van de eigen vloot bedrijfswagens: twee vrachtwagens en twee bestelbussen op diesel. Elk week rijden deze rond in allerlei steden in de benelux. Meestal in de binnenstad want klanten zijn vaak musea en historische gebouwen die in het centrum van veel steden liggen. In hoeverre zou groene waterstof een rol kunnen spelen in het emissieloos rijden?, vragen de broers zich af.

Vanaf 2025 gelden in verschillende binnensteden emissiebeperkingen. En vanaf 2030 mogen er geen nieuwe dieselvoertuigen meer verkocht worden.

Kijk eens naar het formaat van het steekkarretje links op de foto. Dan zie je pas hoe groot de glasplaten zijn …

Een van de klanten van D&O glas is het Koninklijke Planetarium Eise Eisinga. Ook in Franeker.

9 maart 2023

Waterstof en vergunningen

Waterstof, Hoe dan?

Een dynamische workshop en geanimeerde gesprekken op 8 maart op EnTranCe. Rond het Thema Waterstof en vergunningen organiseerde Groene Waterstof Booster in samenwerking met project Heavenn deze workshop. Met als kern van de workshop twee concrete cases als kapstok voor twee groepsgesprekken. Zoals een van de deelnemers zei ‘Het was geen moment stil‘. Mooie interactie’s en ruimte voor contacten.

Met een inleidende presentatie door Martin Nomden en facilitering de twee groepsgesprekken door Jerom Janssen en Dick Breteler van HyMatters.

Twee compleet verschillende cases

– Oosterhof Holman met een tijdelijke mobiele installatie met een kleine hoeveelheid H2 (cilinderpakketten ) in buitengebieden tegenover Staalstraal met een (toekomstige) vaste bedrijfsinstallatie waar grote hoeveelheden gas gebruikt worden in een poedercoatingsoven
– Oosterhof Holman met een project dat al loopt en funding heeft voor de komende twee jaar tegenover Staalstraal die net begonnen is met met het verkennen van waterstof inzet in de nieuwe fabriek

De andere kant van de vergunning

Waardevol om vanuit verschillende invalshoeken te kijken. Naast ondernemers ook de aanwezigheid van gemeente Stadskanaal (casus staal straal) en provincie Groningen. Want dat is de andere kant van de vergunning: naast de aanvrager en ook de verlener.

Na de constatering dat er veel nog niet is vastgelegd – was een van de conclusies dat dat ook juist kansen biedt.

View Slideshow

Ruimte voor verbetering – altijd. We gaan – met de input van de deelnemers – bekijken hoe we dit format een vervolg kunnen geven.

3 februari 20233 februari 2023

WaterstofMasterclass Rabobank 3 februari

Volle zaal op vrijdagmiddag in het Energy Academy Europe gebouw op de Zernikecampus. Bijna 200 zakelijke klanten van de Rabobank en een bus met ruim 30 Rabomensen uit het hele land waren bij elkaar voor een Masterclass Waterstof, met daarna netwerkborrel. Prima georganiseerd door New Energy Coalition.

Programma: Lorenzo Squintani van de Rijksuniversiteit Groningen, Eric Lücke van de Rabobank en Tineke van der Meij van EnTranCe/Hanzehogeschool/EnergyGarden.

Mijn bijdrage bestond uit een korte presentatie over Groene Waterstof en waterstof gebruik en een aantal voorbeelden van ondernemers in Noord Nederland die daarmee bezig zijn (of gaan). Daarna de HyQuiz, 10 vragen over waterstof, via Mentimeter. Hoe sneller geantwoord, des te meer punten.

Leuk om de quiz met zoveel mensen te doen (goed voor de statistiek). Het publiek van vandaag bleek behoorlijk goed ingevoerd. De winnaar was Edwin, een van de Rabomedewerkers uit de bus: die had gedurende de hele dag genoeg H2-info opgepikt, om de quiz te kunnen winnen. Prijs: echte HEAVENN – chocolaatjes. Jeroen was tweede, en Millie (met de snelste reactietijd) werd derde.

In de woordwolk de antwoorden van de groep : waar denk je aan als je het woord waterstof hoort.

En de vraag over de kleuren waterstof moet ik misschien herzien…
Hoewel hier het grootste deel van de deelnemers aan de quiz het met me eens was dat rode waterstof geen gangbare term is, werd dat tegengesproken door Eric Lücke. Bij zijn afrondende dankwoord bood hij Lorenzo en mij een fles rode waterstof aan.
Wie zegt dat rode waterstof niet bestaat?

En voor ik het vergeet. Een mooie mijlpaal vandaag, zoals toegelicht door Eric , was de officiële start van een pilot in het project H2 agri. Wordt zeker vervolgd.

20 januari 202320 januari 2023

GWB – Twee HBO-recht afstudeerders bij Groningen Airport Eelde

18 januari op lokatie bij Groningen Airport Eelde (GAE) voor de eindpresentie van twee studenten HBO recht aan de Hanzehogeschool. Opdrachtgever was Jonas van Dorp, en het afstudeerproject valt onder de Groene Waterstof Booster / Innovatie werkplaats Energietransitie van EnTranCe.

Matthijs boog zich over de vraag welke wettelijke regels/ randvoorwaarden gesteld worden aan het plaatsen van een waterstof tankstation bij het vliegveld. Djordi ploos uit wat de eisen zijn voor een elektrolyseer, om waterstof te maken met stoom uit het zonnepark tussen de landingsbanen op het vliegveld. Beide afstudeerders doken diep in de regels van de nieuwe omgevingswet, een wet waarin een groot aantal milieu- en ruimtelijke ordeningwetten in worden samengevoegd. Uiterst complex, niet voor niets is de invoering al herhaaldelijk uitgesteld.

Bij de blauwe pijl het ‘tankstation van Matthijs’; bij de rode pijl ‘ de elektrolyser van Djordi’

Links van Banner: Matthijs Smit. Rechts Djordi Schollema .

Zowel Matthijs als Djordi maakte een mooie compacte samenvatting van de omgevingswet. Ze slaagden erin dit met een minimum aan juridische termen te beschrijven. Zoals vaak bij nieuwe wetten (waar nog geen jurisprudentie voor is), bleek het behoorlijk lastig om voor vraagstelling van Groningen Airport Eelde meteen concrete resultaten te geven. Beide studenten konden wel een aantal aanbevelingen meegeven aan GAE. Zo is er voor het tankstation een Omgevingsvergunning nodig, een vergunning voor een milieubelastende activiteit en een vergunning voor een bouwwerk. Voor de proefopstelling van de elektrolyseer is nog geen vergunning voor een milieubelastende activiteit nodig, maar bij het opschalen naar een groter exemplaar weer wel. Binnen de hekken van het vliegveld (airside) zijn weer andere regels dan voor buiten de hekken. Nog voldoende ruimte voor nieuwe afstudeerders met vervolgopdrachten. Luchtvaartwetgeving, draagvlak omgeving.

Begin februari is de formele eindpresentatie van Matthijs en Djordi bij de Hanzehogeschool. Daarna komen de scripties beschikbaar via www.groenewaterstofbooster.nl en/ of www.kennisbank.en-tran-ce.org.
Matthijs gaat verder studeren en een 1 jarige master doen. Djordi gaat eerst vakantie vieren en dan op zoek naar werk.

20 januari 202320 januari 2023

H2 Tour Noord Nederland

Waterstof in Drie Provincies

In het kader van het festival EurosonicNoorderslag in Groningen – music meets technology- organiseerden we vanuit het Groene Waterstof Booster project in samenwerking met de gemeente Groningen een bustour langs waterstofprojecten. Met als belangrijkste doelgroep: MKB bedrijven in Noord Nederland.

Een volle bus, een vol programma.
Nieuwe contacten gelegd.
Bestaande relaties versterkt.
De waterstof keten in beeld.

(Bijna) de hele groep H2-reizigers. Op de foto ontbreken Jan Pereboom en Fenna van de Watering.

Met dank aan de gastlocaties: EnTranCe, DNV -lokatie energieweg, SinneWetterstof, Resato en Qbuzz.

View Slideshow

Voor meer informatie of mogelijke ondersteuning vanuit Groene Waterstof Booster, neem contact op via de website www.groenewaterstofbooster.nl .

15 januari 202315 januari 2023

BarnTalk 11 januari: Helga van Leur – Revisited

Samen optrekken

In een volle EnergyBarn bracht Helga van Leur met gedrevenheid en aansprekende voorbeelden haar verhaal. Over weer en klimaat. Over duurzaamheid en gedrag en hoe ons brein werkt. Waarom het zo moeilijk is om je gedrag aan te passen aan iets dat zo ‘groot en ver-af’ lijkt als de verandering van het klimaat. Met een pleidooi om niet te veroordelen, om wel te blijven vragen: waarom een bedrijf/ iemand/ de politiek doet wat ie doet. Om niet te zeggen Ja maar… Om met elkaar in contact te blijven.

View Slideshow

Vandaag hebben we Morgen in Handen.
Hoe ga jij samen optrekken?

Helga van Leur, januari 2023

Revisited – van GEK naar GOK

In september 2020 gaf Helga ook een Barntalk, toen nog met zeer beperkt live publiek op anderhalve meter afstand. Barntalks zijn de maandelijkse lezingen over actuele onderwerpen bij EnTranCe, energieproeftuin van de Hanzehogeschool. Haar verhaal blijft actueel. Ik kijk uit naar een derde verhaal van Helga. Ergens begin 2024?

Hoezo van GEK naar GOK?
Zie 3e foto uit deze blog en een na laatste foto van de barntalk in 2020.

15 januari 202315 januari 2023

HyNorth @ EnTranCe

Het was nat en donker.
’s Morgens vroeg 12 januari.
De wind joeg de regen horizontaal.
Auto’s met ruitenwissers in hoge stand kropen voorbij.
De verdwaalde voetganger, hield met twee handen de paraplu in bedwang.

Voorzichtig om de grootste plassen heen stappend.

Daar!
In een stal brandde licht.
Er werd gepraat, handen geschud.

Koffie met ontbijt.

Dit was de setting van het HyNorth ontbijt van 12 januari. In de EnergyBarn op EnTranCe, georganiseerd door iTanks. Zoals elke tweede donderdag van de maand . Lengte 1,5 -2 uur. Ontbijten, netwerken, kennis delen, thema waterstof. Ongeveer 50 aanwezigen, van bedrijven en organisaties uit Noord Nederland. Met presentaties van Marcel Koenis, business development directeur van EnTranCe, Rene Schutte, directeur HyNorth, en Lorenzo – er zijn er maar twee van in de wereld – Squintani , hoogleraar energierecht bij de Rijksuniversiteit Groningen.

View Slideshow