ENERGYGARDEN NL

ELD

Energy Leaders Drenthe  is een samenwerking tussen de energiecoördinatoren van Drentse Industriebedrijven, de 40 grootste energieverbruikers in de provincie. Het netwerk van energiecoördinatoren buigt zich over om de uitdagingen van de energietransitie en netwerk deelt kennis en informatie over energiemaatregelen en besparingsmogelijkheden.
4-5 x per jaar komen de coördinatoren bij elkaar, op de lokatie van een van de deelnemers om met elkaar en  met experts vanuit verschillende invalshoeken over kansen voor de verdere verduurzaming van hun bedrijven te spreken. 

In oktober was er een bijeenkomst rond het thema stoom; de laatste bijeenkomst van 2022 werd op 9 december 2022 georganiseerd bij GETEC in Emmen. Het thema was deze keer waterstof. Vanuit de Groene Waterstof Booster schoof ik aan.

View Slideshow

Programma: Presentatie getec en 4 workshops

Toelichting over GETEC, voorgeschiedenis, visie op energie en circulariteit, hoog innovatief in energie, de toekomst. Allemaal kwam dit langs in het verhaal van Hendrik van der Ploeg, Managing director van Getec Park Emmen. 

“Zie mij maar als burgemeester van het dorp GETEC. En de directeuren van de bedrijven hier op lokatie zijn dan de wethouders. “, aldus Hendrik.

Over energieverbruik: op het hele terrein verbruiken de bewoners samen 100 miljoen kuub aardgas / jaar. Hetzelfde getal als in 1990. Is er dan niets veranderd? Jawel: met deze hoeveelheid aardgas wordt nu 5 x zo veel ton product geleverd, dus er zijn enorme efficiency verbeteringen bereikt. Met twee WKK=centrales op eigen terrein wekt GETEC een belangrijk deel van eigen stroom – en warmte behoefte op. In september 2022 werd de omschakeling van het terrein (van Hoogcalorisch naar laag calorisch ) aardgas afgerond, met GETEC Park als 1 van de bedrijven die op last van de overheid verplicht moesten overschakelen op laag calorisch gas. 

Voor de komende jaren is de grote uitdaging zowel de energie behoefte als de grondstoffen behoefte te verduurzamen. Voor GETEC en voor alle bedrijven in het park. Als transitiebrandstof gaat het industriepark de ko,enmde 12 jaar bio-coal gebruiken: geperste houten korrels (ziet eruit als cavia voer) , gemaakt van het jaarlijkse snoeiafval uit bossen/ van bomen in een cirkel van 80 km rond Emmen. Het betreft biomassa uit verticaal gezaagd hout (=onderhoud) en niet horizontaal gezaagd hout (=omzagen)

Rondleiding: waterstof voorbereid

In twee groepen gingen we rond over het terrein van GETEC Park Emmen. Ooit  begin 50er jaren opgezet onder de vlag van Marshall hulp in Nederland, eerst AKU, toen Enka, Akzo, EmmTec en nu GETEC. 70 jaar geleden, in 1952, startte de AKU in Emmen met de productie van het destijds vernieuwende nylongaren. In de loop der jaren is het park gegroeid naar een industriële productieomgeving met omvangrijke voorzieningen en faciliteiten. De vestiging van toonaangevende innovatieve bedrijven maken het park tot een belangrijk productie- en competentiecluster voor productie en recycling van polymeren.

Onze rondleider Tjisse Noordhuis, noemde zichzelf een van de waterstof-believers bij GETEC, en drijvende kracht aan het realiseren van een waterstofleiding (15″) over het hele terrein. In de toekomst kan daar 100% waterstof worden aangevoerd vanuit het GZI-Next terrein (Alleen een klein stukje verbinding van een paar meter  ontbreekt nog). De waterstof wordt dan -tot een maximum van 18%- bijgemengd met aardgas dat gestookt wordt in de twee WKK-centrales (Warmtekracht centrales) op het terrein. 

Eikenboom

Onze rondleider Tjisse vertelt dat de twee WKK’s 20 jaar geleden werden gebouwd, de ene met turbine en generator in elkaars verlengde. De tweede met een haakse bocht tussen de turbine en generator. Waarom? Het ontwerp van e tweede WKK werd aangepast omdat er anders een monumentale eikenboom gekapt zou moeten worden. De boom staat er nog mooi te wezen, zie foto. Zouden we dat nu ook nog doen? Of misschien wel: alweer?

workshops

Na twee korte presentaties van Jörg Gigler (TKI nieuw gas) en Marike Hoekstra van de provincie Drente gingen we over naar het laatste programma onderdeel dat bestond  bestond uit 4 workshops parallel, in 2 rondes. Iedereen kon dus 2 van de 4 workshops bezoeken. Maarten Bunnik van EnergieFondsDrenthe over financiering van energiemaatregelen, met de focus op hoe de energiecoordinator daar intern het bedrijf goedkeuring voor krijgt. Jerom Janssen van HyMatters over een watersof quickscan, wat is het en welk type vragen wordt dan beantwoord wordt. Ruud Vink van ElecHydro  en Jan van Opstal over meerdere invalshoeken om naar een energievraagstuk te kijken  en Peter Veldman van Zeta Energy Systems over ammoniak als alternatieve waterstofhoudende groene brandstof.

Groene Waterstof Booster

Deze bijeenkomst was een goede gelegenheid om de mogelijkheden van Groene Waterstof Booster onder de aandacht te brengen van een groep Drentse bedrijven: vouchertraject voor MKB bedrijven in NoordNederland en kennisdeling door ‘waterstof’ opleidingen (*). Nieuwe contactmogelijkheden. Mooi om te zien dat naast de vele nieuwe gezichten er ook een paar bekenden waren: er waren maar liefst drie ondernemers aanwezig die al betrokken zijn bij een voucher traject onder de vlag van Groene Waterstof Booster.  (Grote grijns). Kijk maar op de eerste foto -met de logo’s-  of je herkent welke dat zijn. 

Nieuwjaarsvoornemen: in de eerst paar maanden van 2023 een paar van deze  nieuwe Drentsche logo’s toevoegen aan de samenwerking met Groene Waterstof Booster. Wie weet Rademakers gieterij (ik weet nu waarom putdeksel verplicht rond zijn!) of VEPA, meubelfabrikant, actief bezig met verduurzamen.

(*) bijvoorbeeld de nieuwe cursus van de Hanzehogeschool (drie dagdelen) Waterstof – energierecht en veiligheidswetgeving of een van de trainingen van Noorderpoort collega, zoals de Orientatiecursus waterstof Technologie (7 weken)

De laatste bijeenkomst van Good Morning HyNorth i.s.m. iTanks dit jaar was in kerstsfeer. We waren met ruim 70 mensen uit de energiewereld te gast bij de Eemscentrale van Engie in het uiterste noorden van het land. 

Geen staand ontbijt deze keer, maar fraai gedekte ontbijttafels. En een   boeiend programma met eerst een bijdrage van Engie’s Gregory Bartholome, projectleider van de elektrolyser projecten van EnGie in de Eemshaven: HyNetherlands.  De eerste fase, 100 MW, gaat gebouwd worden op het terrein direct naast de huidige Eemscentrale (linksvoor op bovenstaande foto).

De kern van HyNetherlands, fase 1, is het bouwen van een 100 MW hernieuwbare waarde keten. Naast de electrolyser bij EnGie wordt een CO2 afvanginstallatie geïntegreerd in huidige afvalrecycling plants van buurman EEW (Energy from Waste). Een andere buurman, OCI, gaat 70% van de groene waterstof van Engie’s 100 MW plant  en de biogene CO2 van EEW gebruiken om duurzame methanol te produceren. Deze duurzame grondstof wordt per schip afgevoerd.

Rene Schutte praat ons bij over HyNorth, de brief die op 6 december namens 50 noordelijke organisaties naar minister Jette is gestuurd en het ketenprojectplan waar HyNorth aan werkt (gepland gereed februari 2023).

” Ik spreek liever over ketenprojectplan dan over business case.” Rene Schutte.

Het plenaire deel vervolgde met drie korte pitches, o.a. van Guido Dalessi van Elestor , Sander Roosjen van Koedood Marine Group en Astrid Hartwijk van Corre Energy. Over opslag in een flow maatschappij, innovatieve energie oplossingen bij de binnenscheepvaart, zoals een 20 kW systeem dat -on demand- H2 produceert uit KaliumBoor Hydride voor een brandstofcel en opslag energie dmv gecomprimeerde lucht in een zout caverne.

View Slideshow

Daarna koffie voor wie wilde of eerst een rondleiding. Van onder (binnen) in de electriciteitscentrale tot op het dak ruim 53 meter hoog met wijdse uitzichten. Met een uitstapje naar de controle kamer, weer retour naar de zaal naar de laatste netwerkers. Prima geregeld door de organisatoren en de host Engie!