Het is lenteachtig als ik 20 februari in de ochtend naar het Enexiskantoor in Groningen fiets. Ik heb daar een afspraak met Maarten Blacquière, CFO bij Enexis Groep. Enexis Groep, kortweg Enexis, bestaat uit Enexis Netbeheer (de gereguleerde netbeheerder), Enpuls (toekomstgerichte innovatie / R&D) en Fudura (niet-gereguleerde activiteiten).
Maarten ontmoette ik midden jaren negentigtoen ik vanuit Gasunie-audit een paar maanden bij Exxon gedetacheerd was. Maarten werkte daar toen bij de auditafdeling van Exxon.
Vertel eens iets over jezelf
Maarten Blacquière, 52 jaar, en zijn hele leven al werkzaam in de energie. Maarten is geboren in Haarlem, en woonde vanaf de middelbare school in Apeldoorn. Daar woont hij nu ook weer. Maarten is getrouwd met Annelies en heeft 4 kinderen van 25 t/m 19 jaar. In 1989 is hij afgestudeerd in de technische bedrijfskunde in Twente, en vandaar ging hij naar Esso Nederland in Breda. Na 16 jaar maakte Maarten in 2005 de overstap naar Gasunie Trade & Supply, later GasTerra, dat net was opgericht na de splitsing van Gasunie. Maarten ging als Chief Financial Officer (CFO) aan de slag en ruim 7 jaar later zette hij deze functie voort als CFO en lid Raad van Bestuur bij Enexis. Dit jaar 2019 zit ik dus 30 jaar in de energie, zegt Maarten.
Wie of wat is voor jou de aanleiding geweest om bij Enexis te gaan werken?
Een beetje van beide, zegt Maarten. Het was een kans om met een andere facet van de energiewereld aan de gang te gaan: van productie (bij Exxon), via handel (bij GasTerra) naar transport en distributie bij Enexis Netbeheer.
En wie?Het helpt om zo’n stap te zetten als je mensen kent, Han Fennema was destijds CEO van Enexis, en hem kende ik nog vanuit onze gezamenlijke Exxon-tijd.
Rol Enexis in veranderende energiewereld.
Maarten benoemt de twee belangrijke taken voor Enexis. Zorgen voor betrouwbare en betaalbare energievoorziening in het hier en nu. En zorgen voor betrouwbare , betaalbare en duurzame energievoorziening in de toekomst. Daarliggen enorme uitdagingen voor de infrastructuur, zowel in het elektriciteitsnet als in het gasnet. Dit vereist heel veel investeren. Soort spanning van regulering die gebaseerd is op verleden en de uitdagingen van de toekomst. Enexis Netbeheer is actief als regionale netbeheerder in Noord-Brabant, Limburg, Overijssel, Groningen en Drenthe.
Maarten gebruikt de metafoor van snelwegen. Je kunt investeren in verbreding van snelwegen. Je kunt ook accepteren dat je af en toe in de file staat. Het gaat er dus om hoe file-bereid zijn we? Als je nergens nooit files wil, dan zullen we moeten investeren. Kost veel maatschappelijk geld, maar je kunt wel altijd doorrijden. Het is een afweging tussen capaciteit en betaalbaarheid.
Als je niet investeert, kom je bij de schaarste waar we nu tegenaanlopen op de energie-snelwegen. Dat betekent dat je als het ware in de energie-file staat. We moeten nadenken over manieren om de beschikbare capaciteit zo goed mogelijk te benutten, denk aan toeritdosering ofspitsstroken,
Waar is Enexis goed in als bedrijf?
De kracht van Enexis Groep zit in de mensen die een enorme loyaliteit en toewijding hebben om te zorgen voor een betrouwbare energielevering. Dit levert voor Enexis hele goede resultaten op gebied van betrouwbaarheid. Enexis heeft een familiecultuur, je ziet lange dienstverbanden, zonen van vaders, vrienden.
Waar zijn jullie de komende drie maanden mee bezig als bedrijf
Enexis Netbeheer gaat hard aan de slag met de Regionale Energie Strategieën, samen met overheden, maatschappelijk partners en waar mogelijk bewoners om tot gedragen keuzes te komen voor de inpassing van duurzame energieopwek en infrastructuur. De RES is onderdeel van het klimaatakkoord en Enexis Netbeheer is betrokken in 10 vande 31 aangewezen regio’s. Enexis heeft daar ‘verkenners’ voor, mensen die goed de brugfunctie kunnen vervullen tussen alle spelers.
Een heel belangrijk punt is veiligheid. Dat is en blijft topprioriteit, zegt Maarten, Ik kom net van de aftrap van een training werkplekdialoog, die de komende drie maanden aan alle leidinggevenden wordt aangeboden.
Waar staat Enexis over 2 jaar? Of 5 jaar?
Maarten denkt even na en concludeert dat het steeds lastiger wordt om lijnen uit het verleden door te trekken naar de toekomst. Dat gaat niet lineair. Ons vermogen om dat te goed in te schatten moeten we niet overschatten. Hij vervolgt met de waarschuwing:Pas op met voorspellingen in een onzekere wereld.
Maarten schat in dat netwerken zeker nodig blijven. Voor elektriciteit is er nu veel werk aan de winkel, de markt blijft groeien. Voor gas hoopt Maarten dat de samenleving het nut, belang en de enorme waarde van het gasnetwerk beter gaat zien, misschien wel herontdekken. Voor nieuwe gassen, groen gas of waterstof.
Maarten gelooftwelin het op termijn uitfaseren van aardgas, maar niet in het uitfaseren van de gasnetwerken. Op dit moment is Enexis Netbeheeral volop bezig met het invoeden van groen gas in haar netwerk. Omdat Enexis veel in landelijke gebieden zit is het volume groen gas het grootst van alle regionale netbeheerders. Een voorbeeld: in samenwerking met een grote opwekker van biogas in Drenthe -Attero Wijster- en GTS bouwt Enexis Netbeheer een Groen Gas Booster, om het opgewerkte gas in het landelijke hoge druk gasnet van GTS in te voeden.
Wist je dat een stad als Hoogeveen grotendeels op groen gas draait, vraagt Maarten. Groen gas is niet iets nieuws, we hebben het al. Waterstof is nog meer in het experimenteerstadium. Daarin werken de verschillende netbeheerders goed samen, we leren van elkaars ervaringen.
Samenwerking
Een ongelooflijk belangrijke partner voor Enexis Netbeheer is de aannemerij, voor onderhoud en aanleg van de netwerken. En uiteraard de samenwerking met andere netbeheerders, regionale en landelijke. Binnen de marktfacilitering wordt goed samengewerkt met leveranciers van energie en andere marktpartijen, de meetbedrijven en onafhankelijke dienstenaanbieders (ODA’s) zoals prijsvergelijkingssites.
Datauitwisseling is hierbij cruciaal, benadrukt Maarten. Daarom zit hij ook in het bestuur van NEDU (Nederlandse Vereniging voor Energie Data Uitwisseling) en in de raad van commissarissen van EDSN (Energie Data Services Nederland). Beiden zijn een soort spin-in-het-(data)-web, organisaties die via datastromen de in stukjes gehakte energiewereld aan elkaar knopen.
Belemmering?
Dat is schaarste, zegt Maarten resoluut. Schaarste op de arbeidsmarkt en schaarste aan transportcapaciteit. Als samenleving willen we eigenlijk meer en sneller dan nu kan. Dus de belemmering is: we willen naar 49% CO2 reductie in 2030, daarvoor komen we technische handen te kort om het gewenste tempo te halen. Bij Enexis is een tekort aan technisch personeel: monteurs, uitvoerders en engineers. Maarten vertelt over een HR-instrument waar Enexis goede resultaten mee bereikt. Een ‘referral’-programma waarbij een medewerker die een goede nieuwe collega aanbrengt daarvoor wordt beloond. Dit werkt goed in een bedrijf met een familiecultuur zoals Enexis, mensen brengen alleen andere potentiële collega’s aan waar ze ook zelf goed mee kunnen en willen werken. Ook heeft Enexis eigen opleidingsscholen in Eindhoven en Hoogeveen om 50plussers en mensen via het UWV om te scholen tot bijvoorbeeld slimme meter monteur.
Waar sta jij over 5 jaar?
Ja, dat weet ik niet, Tineke. Het zou heel goed kunnen dat ik nog steeds in de energie werk. Blijft een fantastisch gebied om in te werken. Waar dat is weet ik niet. Misschien nog wel bij Enexis Groep, besluit Maarten.Voor mij is het belangrijkste dat ik gezond aan het werk ben en iets kan betekenen voor de samenleving.
