Berichten

Geplaatst op

In gesprek met Aldwin Oechies van Holthausen

Vandaag op de fiets door de Oosterpolder naar Hoogezand, thuisbasis van Holthausen voor een gesprek met Aldwin Oechies, accountmanager zero emissie bedrijfswagens. bij Holthausen Clean Technology. Ik had Aldwin al eerder gesproken via een teams sessie, fijn dat het nu live kon. We spraken over mogelijke samenwerking in kader van het project de Groene Waterstof Booster. En omdat het op lokatie was natuurlijk ook een korte rondleiding langs de voertuigen waar momenteel aan gewerkt wordt.

Een straatveegmachine, in dit geval al elektrisch bij aanlevering; het waterstofdeel wordt door Holthausen ingebouwd: passen en meten om plek voor de brandstofcel en de H2-tanks te vinden.
Onder de motorkap; een beetje van de leverancier en een beetje van Holthausen.
Waar de gemeente Groningen de kleur rood heeft voor al haar omgebouwde bedrijfswagens, heeft de gemeente Rotterdam de kleur groen. Aldwin Oechies: “De aandrijflijn van deze kolkenzuiger wordt omgebouwd naar waterstof. Hier is er voor gekozen de opbouw iets verder naar achter te schuiven zodat de waterstoftanks direct achter de cabine worden geplaatst”. Onder de vrachtwagen was geen ruimte bij dit model.
Collega Harry komt binnenrijden met een compleet gestripte vrachtwagen: ook een opbouwkandidaat. een eerder exemplaar rijdt al rond in de VS.

De laatste keer dat ik bij Holthausen was, was in november 2018, toen had ik een interview met toenmalig commercieel directeur Rene Brons en was de nieuwe loods van Clean Technology net opgeleverd.  De afspraak was toen om een jaar later terug te komen, het is ruim 2,5 jaar geworden. 

Geplaatst op

In gesprek met: Rene Wit en Martijn Zonjee

Een van de spaarzame keren dat ik EnTranCe bezoek in corona tijd kom ik Rene en Martijn tegen. Kom even kijken in de cabin, we zijn leuke dingen aan het doen, roept Rene.
Rene Wit is managing director van WE|doubleyouenergy en gelinkt met H2planet. Rene heeft zich na zijn werkzame leven in de olie en gas, na zijn pensionering helemaal gestort op de hernieuwbare energievoorziening en in het bijzonder waterstof. Groen waterstof dan wel.
Je kunt hem bijna dagelijks op EnTranCe vinden waar hij aan het sleutelen en bouwen is aan waterstoftoepassingen. 1 van die toepassingen gebruikt hij elke dag zelf: een waterstoffiets om van zijn woonplaats Haren, naar de energieproeftuin EnTranCe te komen. Waterstof maakt hij thuis uit groene stroom van zonnepanelen.

Martijn heeft binnenwerk van de brandstofcel helemaal opnieuw ontworpen en meer toegankelijk gemaakt.

Momenteel is Rene bezig om met afstudeerder Martijn Zonjee de overall efficiency van een brandstofcel te verhogen. Hoe dan.? Een brandstofcel maakt stroom uit waterstof, maar daarbij komt restwarmte vrij waar vaak niets mee gedaan wordt. Een luchtwarmtepomp kan efficiënt werken als de ingaande lucht niet te koud is. Dus een beetje voorverwarmen van de lucht (op koude dagen) kan helpen. En daar zijn Rene en Martijn mee bezig.

Koppelen restwarmte als output van de brandstofcel om de ingangslucht van een luchtwarmtepomp op te warmen. De restwarmte gaat niet verloren, de efficiency van de warmtepomp gaat omhoog: totale efficiency systeem verhoogd! Op de foto het leidingwerk van de warmtepomp (linksboven) naar het warmwatervat (rechts).
Via de brede doorzichtige buis links gaat de warmte (uitgangs)lucht van de brandstofceel bovenlangs naar de luchtinlaat van de warmtepomp (groene doos).

Eerst het technisch allemaal aan de praat krijgen. Dan naar manieren kijken om daadwerkelijk de efficiency te meten en vast te stellen hoe hoog de overall energy efficiency van het systeem is. 
Dat wordt ongetwijfeld een klapper, zegt Rene, enthousiast als altijd, en we hebben al een afnemer voor een demonstratieproject. 
Zijn grote grijns zit verborgen achter het mondkapje, maar ik weet zeker dat die er is. 
 

Geplaatst op

Waterstof en Veiligheid – Live op EnTranCe

Met gepaste maatregelen konden we op 29 april de tweede versie van de training Waterstof en Veiligheid live organiseren. Op EnTranCe, de energieproeftuin van de Hanzehogeschool. In maart 2020 heb ik deze training, onder de vlag van project de Groene Waterstof Booster ontwikkeld. De eerste uitvoering was gepland half april 2020. Dat werd oktober 2020- on line. Maar nu, een jaar later en bijna zoals bedoeld, konden we terecht op lokatie op EnTranCe. 

Collage met op bovenste rij van los naar rechts: H2-buggy van Cor Scholte, Alfons Krom, Cees Lock en Ted Wildenberg.

In de EnergyBarn  van EnTrance is het mogelijk om goed op afstand van elkaar te blijven, voor het ’theorie’ deel van de training. Het praktijkdeel was buiten gepland. Met steeds een blik op de buienradar (wat veel regen die dag!) lukte het ons de rondleiding over de proeftuin zo goed als droog af te ronden.
Met: Ted Wildenberg over het Waarom van Waterstof en de Waterstofinfrastructuur op EnTranCe. En de vele leerpunten uit het project Waterstofwijk Hoogeveen. En Alfons Krom over Wat waterstof is, de overeenkomsten en verschillen met aardgas. Als voorbeeld liet hij de casus van de waterstofleiding in Zeeland zien. 
De demonstratie van de eigenschappen van waterstof aan de hand van de waterstoftafel door Cees Lock van KIWA konden we overdekt doen in ‘de hangar’ bij het hoofdgebouw. Niet warm, wel droog. 

Ketel op de voorgrond op waterstofvlam (niet voorgelegd, vlammen wat compacter. Ketel op de achtergrond op voorgemelde aardgasvlam, vlammen waaieren wat meer naar buiten uit, om de ketel heen.
“Het lijkt wel een examenopstelling”, zei een van de deelnemers
H2 Buggy, geruisloos
Welke ballon knal het hardst

De akoestiek van de EnergyBarn is niet optimaal, zeker niet als het ook nog heel hard gaat regenen op het golfplaten dak. En af en toe werden we even overstemd door de (toren)balkjes die in de nok van de energybarn, achter de 
Tip voor mezelf voor een volgende keer: gewoon meteen de sprekers aan het begin een headset geven 🙂

Interesse in een volgende training?  

Houd de website www.groenewaterstofbooster.nl in de gaten of stuur een mail.

Geplaatst op

Gastcollege bij Werktuigbouw – waterstof in gebouwde omgeving

Zo’n 40 werktuigbouwstudenten van de Hanzehogeschool volgden afgelopen twee maanden het vak Hydrogen and Fuel cells. Techniek, theorie, formules, achtergronden. Dat werd voor het eerst gegeven en er was flinke belangstelling.

Ik gaf een van de (gast)college’s, online. 
Hydrogen in built environment. 

Mooi voor de studenten dat er ook praktijkessen waren: een dag op EnTranCe in kleine groepen. In tweetallen werd het practicum gedaan, met een testopstelling met een kleine electrolyser en brandstofcel waaraan gemeten kon worden. Een felle bureaulamp als ‘kunstzon’ om de zonnepanelen te beschijnen om groene stroom te maken. 

Practicum, op de voorgrond Nikki
Practicum : Wibbe Jochum (links) en Niels

En als slotstuk: een demonstratie van waterstof mbv. de Hanze-waterstoftafel: hoe het brandt, hoe het ruikt, hoe snel water kookt. Een vergelijking van de fysische eigenschappen van waterstof met butagas. 

Docent Cor Scholte – Hanzehogeschool – demonstreert de eigenschappen van waterstof aan werktuigbouw-studenten.
In daglicht kun je waterstofvlammen niet zien (bij de rode pijl); op de warmtecamera zie je de vlam wel. Het waait.
Hoe snel detecteer je waterstof: een sensor boven in de twee meter lange pijp. In de ene waterstof (stijgt supersnel), in de andere butagas. Heel langzaam.

Geplaatst op

VLOG BLOG = BLOG over een VLOG

Onderdeel van project de Groene Waterstof Booster van een consortium van 12 Noordelijke partijen is de H3-demonstrator. Een omgeving waar waterstof toepassing voor het verwarmen van huizen en gebouwen wordt gedemonstreerd en getest. De H3-demonstrator staat op EnTranCe, de energieproeftuin van de Hanzehogeschool op de Campus in Groningen.
Omdat we op dit moment nog nauwelijks -live- bezoekers kunnen ontvangen, kijken we naar andere manieren om contact met geïnteresseerden te krijgen. 

Het Vlog productieteam, op 1,5 meter

Zo hebben Teun en Areke een communicatieplan gemaakt waar ze elke maand een vlogje publiceren. Aan mij de eer om in het eerste vlogje geïnterviewd te worden. De opnamen zijn gemaakt bij ons in de tuin, op 30 maart, een van de twee wonderschone lentedagen met temperaturen van bijna 20 graden.  Het resultaat vind je hier: VLOG en Interview .

Na het werk – communicatieplan bespreken en aanvullen, Vlog opnemen, interview doen – was er ook  nog even tijd om in de tuin rond te kijken. EnergyGarden = Energy + Garden. Da’s geen toeval.

Geplaatst op

Gepromoveerd! Gefeliciteerd! – Robbert-Jan

Toen ik nog bij Gasunie  werkte, afdeling strategie en innovatie, heb ik een tijdje in de stuurgroep gezeten van het project FlexiForFuture ; een samenwerking tussen vijf partners uit de energiesector: naast de Rijksuniversiteit Groningen en Hanzehogeschool Groningen ook de bedrijven Westland Infra, NV Nederlandse Gasunie en Rooftop Energy. 

Robbert-Jan van der Burg is als PHD bij dit project werkzaam geweest.  Hij is al een tijdje uit dienst bij de Rijksuniversiteit Groningen en in dienst bij Enexis. In de energiesector gebleven.

Afgelopen week was zijn promotie, en ik ben er bij geweest. Digitaal dan. De promotieplechtigheid was wel, zoals gebruikelijk in het mooie oude academiegebouw in het centrum van Groningen. Maar geen bezoekers, zelfs zijn vriendin mocht er niet bij zijn. Alleen de promovendus en een deel van het college van hoogleraren waren fysiek aanwezig. Een zestal andere vragenstellers was digitaal aanwezig. En het publiek, familie, vrienden, collega’s …die keken online mee. 

Ook bij deze plechtigheid werd door sommige  vragenstellers aan de promovendus gevraagd om KORT te antwoorden. Moest ik om glimlachen. In het enthousiasme van een bijna -doctor volgt dan vaak toch een lang antwoord. Er is zoveel interessants te vertellen over je onderzoek.
Dat herinner ik me ook van mijn eigen promotie…

De plechtigheid werd afgesloten met mooie woorden van promotor Hans Wortmann. 

Geen hand, maar wel een elleboog -groet.

En tot slot de uitreiking van de bul. Daarna verliet iedereen, met mondkapjes, de zaal weer. Eerst college van hoogleraren, daarna Robbert-Jan met zijn verse bul. Nou weet ik alleen niet of er nog een ‘staatsie’ foto gemaakt is op de trap in de hal van het academiegebouw…

A Business Perspective on Energy System Flexibility.

Robbert-Jan’s promotie-onderzoek was gericht op flexibiliteit en flexibiliteitsdiensten in energiesystemen met als doel het voorkomen van onbalans en congestie in het elektriciteitsnet. 218 pagina’s schoon aan de haak.

 

 

 

Geplaatst op

Brandstofcel systeem door en voor studenten in samenwerking met bedrijven

Afstuderen in de waterstof

Studenten Jur de Vries en Scott Witjes zijn onder begeleiding van VGM-coordinator Lex Bosma en docent Cor Scholte bezig met het opbouwen van een brandstofcel-systeem. Jur en Scott zijn studenten van de HBO opleiding Werktuigbouw aan de Hanzehogeschool Groningen. Jur doet zijn afstudeeropdracht bij EnTranCe en Scott in opdracht van Eekels Technology. Beiden maken gebruik van de Innovatie Werk Plaats (IWP) van EnTranCe en de practicumruimte van de Groene Waterstof Booster.

Jur de Vries kijkt of het koelsysteem echt goed dicht is. Linksonder de ventilator van het koelsysteem, rechts boven het rode expansievat.
Test geslaagd

Met een brandstofcel kan waterstofgas omgezet worden in elektriciteit. Hierbij komt de nodige warmte vrij en daarom is ook een koelsysteem nodig.
Jur is verantwoordelijk voor het koelsysteem en Scott voor het waterstof gedeelte: brandstofcel en aanvoer waterstof.
Op 16 maart is het koelsysteem onder druk gezet en beproefd. Test geslaagd!
Het koelsysteem bleek lekdicht te zijn.

Scott Witjes, tussen de dozen en spullen, bezig met het ontwerp van het waterstofsysteem. Op de muur verschillende prints van het ontwerp van het systeem.
En verder

Twee andere afstudeerders Elektrotechniek, Tom Tieben en Sander Kiers, zijn bezig met de elektrische conversie achter de brandstofcel. Begeleiding door docent Oscar Grooten.
Uiteindelijk zal de opstelling ingezet worden voor waterstofpractica voor andere studenten. Het bouwwerk is dan achter de rug. Verder zal de opstelling gebruikt worden om onderzoek te doen naar de efficiency van het systeem, onder andere door te kijken hoe de restwarmte nuttig gebruikt kan worden. De foto’s kreeg ik van Cor Scholte.

Het grijze kastje op de bovenste plank is de brandstofcel. Het vermogen van de brandstofcel is 5 kW. De brandstofcel is ter beschikking gesteld door Nedstack. Alle componenten van het waterstofcircuit zijn ter beschikking gesteld door Eekels.

  

Geplaatst op

Alfa college gaat waterstofboot bouwen

Hoe tof is waterstof?

Dat was de titel van de online masterclass waarmee het Alfa college afgelopen week begon met een studentenproject. Zes technische studententeams  gaan de komende maanden samen bouwen aan een waterstof raceboot. Het is de bedoeling dat ze eind mei  mee gaan doen met de Solar Boat race in Groningen. De meeste boten (solar boat, nietwaar) varen op zonnestroom, maar het team van het Alfa college mag meevaren met een waterstofelectrische boot. 

Waterstof race boot

Naast paar mooie woorden van o.a.  gedeputeerde Nienke Homan van de Provincie Groningen, vertelden ook een paar studenten en docenten over de voorbereidingen en hun rol in de bouw en kregen de deelnemers aan de masterclass een inkijkje in de school en de ruimten waar de studententeams aan het werk gaan. Ook was er een mooie waterstofmaquette te zien, waar de waterstofketen visueel in beeld was gebracht.
Filmpje.

Goed bezig.

Geplaatst op

Afstudeeronderzoek: waterstofketels vergeleken

Afgelopen week sloot Joeri Ley zijn studie technische bedrijfskunde aan de Hanzehogeschool Groningen af.  Met een onderzoek naar de beste waterstof-verwarmings-oplossing voor Waterstofwijk Hoogeveen.

Vanuit de ‘Innovatiewerkplaats Energietransitie’ kunnen studenten hun (afstudeer)opdracht doen, op verschillende onderwerpen rond de energietransitie. Veel van de opdrachten zijn multidisciplinair, waarbij studenten van verschillende studierichtingen samen kunnen werken. Ook was er een gezamenlijke start met een driedaagse (online) Energy Kick Start Week. 
Binnen het thema ‘Waterstof- toepassingen’ deed Joery zijn individuele opdracht. Met als mooi resultaat een 8,2.

Joeri : ” Ik heb hiervoor gekozen omdat ik waterstof als  onderwerp erg interessant vind. Ik ben heel tevreden met de begeleiding, vooral de begeleiding van Marjolein: samen met een andere student hadden we elke week 1 uur samen. Fijn om in deze lastige tijd regelmatig contact te hebben. Jammer dat er weinig gelegenheid was om op EnTranCe aanwezig te zijn, waar van alles gebeurt. Min of meer noodgedwongen hebben we dus heel veel zelfstandig gedaan. Met voor de Technische begeleiding en toe contact met de docent en opdrachtgever vanuit EnTranCe. “

Het onderzoek is gericht op het bepalen van de  meest geschikte type waterstofketel om binnen Waterstofwijk Hoogeveen te gaan gebruiken. De nadruk ligt hier op de haalbaarheid van het gebruik van een katalytische ketel, de Giacomini H2ydroGEM. Deze katalytische ketel is vergeleken met twee waterstofverbrandingsketels, de ene op 100% waterstof, de andere werkend op een mengsel van aardgas en waterstof.  Het onderzoek is opgezet en uitgevoerd voor Centre of Expertise Energy EnTranCe Groningen. 

LINK naar eigen blog van Joeri op blz 22 van het IWP-Boekje.

Nu gaat hij op zoek naar een baan. 
Die zoek ik in de hernieuwbare energie, zegt Joeri. 
Dus als je iets voor hem weet…. neem contact met hem op.

Geplaatst op

H3- demonstrator: Warmte in Woningen met Waterstof

In de eerste helft van 2021 ga ik me bezighouden met het uitbreiden van de testfaciliteiten voor waterstofketels op EnTranCe. In de zomer van 2020 zijn er al duurproeven gedaan met waterstofketels die door Bekaert zijn ontwikkeld in het kader van het project Waterstofwijk Hoogeveen.
Zie Alles is geregeld, van het aanvoeren en opslaan van waterstof tor aan de veiligheidsmaatregelen en de ervaring van de medewerkers en betrokkenen met het werken met waterstof. Dat smaakt naar meer.

TESTEN

Inmiddels hebben we met vier partijen contact die een toestel willen testen, beschikbaar stellen voor onderzoek door docent/onderzoekers en studenten, of willen demonstreren. Dat kan in dezelfde testcontainers, en binnenkort ook in het HEAT House (rendementsmetingen). 

DEMONSTREREN

De komende maanden gaan we aan de gang om de ‘H3-demonstrator‘ ook open te stellen voor bezoekers en geïnteresseerden.
Welk soort apparaten kunnen een plekje krijgen in de H3-demonstrator? Alle toestellen die warmte produceren, waarbij waterstof gebruikt wordt (100% of bijgemengd met aardgas) en die bedoeld zijn voor woningen.
Warmte voor Woningen met Waterstof. Of in het Engels: Heating of Houses with Hydrogen (vandaar H3)

LEREN 

De derde invalshoek is het leren: werkende opstellingen, waar studenten kennis kunnen maken met toestellen op waterstof. Met Energycollege zijn we in gesprek om te verkennen in hoeverre de testopstellingen gebruikt kunnen worden als invulling voor een praktijkonderdeel van de waterstofopleidingen (Gas 2.0, MBO). 

En bij leren hoort ook kennisdelen voor brede doelgroepen. Het is de bedoeling zoveel mogelijk kennis beschikbaar te stellen aan alle geïnteresseerden. Via de website van het project de Groene Waterstof Booster of via de Kennisbank – EnTranCe of …  (dat gaan we nog bedenken)

Interesse? MEER WETEN?

Gebruik het contactformulier van de Groene Waterstof Booster en neem het woord  H3-demonstrator in het opmerkingen veld op.

Ondersteund door WordPress